„Opowieści okrutne” to wyprawa w fantastyczne uniwersum Aleksandry Waliszewskiej. Ponad dwieście prezentowanych prac ukazuje twórczość artystki w dialogu z nieobecnymi w zachodnim kanonie symbolistami z Polski, krajów bałtyckich, Czech i Ukrainy. Pozwala to spojrzeć w szerokim kontekście na zajmujące Waliszewską baśniowe motywy, apokaliptyczne scenariusze i przesiąknięte znaczeniami bałtosłowiańskie krajobrazy: mokradła, mroczne leśne ostępy, zagubione autostrady i ponure przedmieścia. Osnowę opowieści artystki stanowi metafora, która odwołuje się pierwotnych emocji – miłości, pożądania, niepokoju i lęku przed śmiercią.

Kuratorki wystawy Alison M. Gingeras i Natalia Sielewicz nadały tej największej dotąd prezentacji okazałego dorobku Waliszewskiej formę nieszablonowej monografii. „Opowieści okrutne” pomyślano jako wizualne, częściowo spekulatywne drzewo genealogiczne artystki. Wystawa koncentruje się na właściwym zarówno jej, jak i symbolistom dążeniu do wyzwolenia się spod reżimu realizmu i naturalizmu. Twórczością Waliszewskiej, podobnie jak obrazami jej poprzedników, wydaje się rządzić logika snów. Dzięki zaproponowanemu przez kuratorki szerokiemu ujęciu tematu „Opowieści” są swoistą „wystawą w wystawie” – upominają się o bardziej inkluzywne spojrzenie na ruch symbolistyczny, poszerzony o artystów z krajów bałtyckich i Europy Wschodniej.

Artystka sytuuje się poza polem debaty sztuki współczesnej – tworzy odważne, nastrojowe obrazy, które przemawiają do bardzo różnorodnych odbiorców. Ze swojej warszawskiej pracowni Waliszewska dociera do olbrzymiej międzynarodowej publiczności – przez popularne platformy takie, jak Instagram, a także okładki książek i płyt, t-shirty, tatuaże i inne powszechnie dostępne, reprodukowane masowo nośniki. Dzięki temu jej twórczość znajduje się na styku z popkulturą – inny twórcy widzą w jej sztuce swoisty urok właśnie dlatego, że stanowi nieprawdopodobny wgląd do innego świata. Urzekający anachronizm wizualnego wszechświata Waliszewskiej uczynił z niej postać kultową, a przystępność jej malarstwa wykracza poza elitarne kulturowe odniesienia, którymi się ono karmi.

Pobocznym wątkiem ekspozycji są powiązania rodzinne artystki. Aleksandra Waliszewska (ur. w 1976 roku w Warszawie) przyszła na świat w rodzinie o wyjątkowych tradycjach artystycznych – jest czwartym pokoleniem kobiet-twórczyń, dzięki czemu od najmłodszych lat chłonęła rozmaite metody opowiadania historii poprzez obrazy. Wystawa w MSN po raz pierwszy zaprezentuje obok siebie dzieła jej prababki – autorki bajek dla dzieci Kazimiery Dębskiej, babki – rzeźbiarki Anny Dębskiej oraz matki – malarki i rzeźbiarki Joanny Waliszewskiej.

Pełna wersja tekstu kuratorskiego: https://bit.ly/opowiesciokrutne

Artyści i artystki prezentowani na wystawie:

Aleksandra Waliszewska

Maria Anto, Bolesław Biegas, Wanda Bibrowicz, Erna von Brinckmann, Bernhard Borchert, Mikalojus Konstantinas Čiurlionis, Frans Crabbe van Espleghem, Anna Dębska, Kazimiera Dębska, Emīlija Gruzīte, Marian Henel, Mieczysław Jakimowicz, Marcė Katiliūtė, Theodor Kittelsen, Erich Kügelgen, Konstanty Laszczka, Bronisław Linke, Mykola Murashko, Teofil Ociepka, Edward Okuń, Jaroslav Panuška, Juozas Pjaulokas, Aleksander Promet, Yevmen Pschechenko Kristjan Raud, Vaclovas Ratas-Rataiskis, Jan Rembowski, Hugo Simberg, Gustavs Šķilters, Karel Šlenger, Nikolai Triik, Teodors Ūders, Vitkauskas, Joanna Waliszewska, Marian Wawrzeniecki, Witold Wojtkiewicz, Andrzej Wróblewski, Rihards Zariņš, Bogdan Ziętek, Antanas Žmuidzinavičius, Stefan Żechowski

Wystawie towarzyszy bogato ilustrowana publikacja monograficzna artystki – dostępna w M Sklepie od 20 maja. Więcej: https://bit.ly/aw-ksiazka

„Opowieści okrutne. Aleksandra Waliszewska i symbolizm Wschodu i Północy”

3 czerwca – 2 października 2022

Muzeum nad Wisłą

Zachęcamy rodziców i opiekunów do zapoznania się z wystawą, ponieważ niektóre z prezentowanych na niej treści mogą być uznane za nieodpowiednie dla dzieci. Wstęp dla osób poniżej 14 roku życia za pisemną zgodą rodziców lub opiekunów.

Partnerzy wystawy: Instytut Kultury Litewskiej, Korn Ferry, Towarzystwo Przyjaciół Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie, Huncwot

Współpraca medialna: „Pismo. Magazyn opinii”, „Notes Na 6 Tygodni”, „Zwierciadło”

Działalność Muzeum i wybrane projekty finansuje Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego

Siedzibę Muzeum oraz wybrane projekty finansuje m.st. Warszawa

Mecenasi Muzeum i Kolekcji Muzeum: EY, Allegro

Partner Strategiczny Muzeum: Ergo Hestia, Fundacja Artystyczna Podróż Hestii

Partner prawny Muzeum: DZP

Podziękowania dla Heleny Czerneckiej za wsparcie finansowe programu publicznego.